Σκάκι και διαλεκτική

Όποιος θέλει να αναπτύξει... την ικανότητα για ανεξάρτητη
σκακιστική σκέψη πρέπει να αποφύγει στο σκάκι ότι δεν έχει
ζωντάνια : φτιαχτές θεωρίες...,την συνήθεια να αποφεύγει
τον κίνδυνο, την υποκλοπή βαριαντών και γενικών αρχών...,
την αυτοϊκανοποίηση της ξιπασιά, την απροθυμία να παραδέχεται
τα λάθη που κάνει... εν συντομία, ότι συντελεί στη ρουτίνα
ή την αναρχία.
Εμ. Λάσκερ

Η διαλεκτική δεν απαλλάσσει τον ερευνητή από τη μελέτη
των γεγονότων, εντελώς το αντίθετο: την απαιτεί.
Αλλά... δίνει στη σκέψη ελαστικότητα, τη βοηθά να τα
βγάλει πέρα με παγιωμένες προκαταλήψεις,
την οπλίζει με αναλογίες και την εκπαιδεύει σε ένα
πνεύμα τόλμης, που βασίζεται στην προσοχή.
Λεόν Τρότσκι

Για τον Ηράκλειτο ο κόσμος είναι ταυτόχρονα ένα και πολλά.
Ακριβώς η διάσταση μεταξύ των αντιθέσεων... προκαλεί
την ενότητα του όλου... Η σύγχρονη φυσική πλησιάζει
πάρα πολύ στη διδασκαλία του Ηρακλείτου.
Β. Χάιζενμπεργκ

Μήπως όμως αδικούμε ήδη το σκάκι ονομάζοντας το
''παιχνίδι'' Δεν είναι άραγε μια επιστήμη κι αυτό,
μια τέχνη, κάτι μετέωρο ανάμεσα στα δύο ίσως....
μια σύνθεση μοναδική που ενώνει όλα τα ζεύγη των αντιθέτων;
Στ. Τσβάιχ

Όταν παίζει κανείς σκάκι πρέπει να θυμάται ότι η ουσία
του παιχνιδιού δεν είναι να κάνει οξίες, απροσδόκητες και
ριψοκίνδυνες κινήσεις, αλλά να υπολογίζει ώστε το σύνολο
των πεσσών να κινείται εμπρός αρμονικά...
Η κύρια έγνοια κάποιου δεν θα έπρεπε να είναι να
κερδίσει με κάθε κόστος, αλλα να ερευνά για ενδιαφέροντες
συνδυασμούς
Λέων Τολστόι

Στο σκάκι είμαι πάντα ένας σταθερός υποστηρικτής της
κλασικής καθαρότητας της σκέψης. Το περιεχόμενο
ενός παιχνιδιού θα έπρεπε να είναι η αναζήτηση της αλήθειας
και η νίκη μια κατάδειξη της ορθότητας. Καμιά φαντασία,
οσοδήποτε πλούσια, καμιά τεχνική ,οσοδήποτε άψογη,
καμιά διείσδυση στην ψυχολογία του αντιπάλου,οσοδήποτε
βαθιά, δεν μπορεί να κάνουν μια σκακιστική παρτίδα
ένα έργο τέχνης, αν αυτές οι ιδιότητες δεν οδηγούν στον
κύριο στόχο - την αναζήτηση της αλήθειας.
Σμίσλοβ