This blog has reached the end of Thanks all friends for all the years we have traveled in the world of music together. Goodbye!!!

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2017

Αναζητώντας Ιδανικά -Έντουαρντ Ροζενταλ (Επανάσταση "χωρίς όχθες")

Απόσπασμα από το βιβλίο - Αναζητώντας Ιδανικά -Έντουαρντ Ρόζενταλ 

1η εκδοση 1980

Επανάσταση "χωρίς όχθες"

   "Η επανάσταση σήμερα δεν πρέπει να μοιάζει με τις παλιότερες το μοντέλο της θα πρέπει να το δημιουργήσουμε", γράφει ο Γκαροντί. Και εννοεί όχι τις διάφορες μορφές που παίρνει η επανάσταση στη κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά το ίδιο της το περιεχόμενο.
    Ο Γκαροντί πιστεύει πως η επανάσταση σήμερα σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να ναι "αποτέλεσμα διαμορφωμένων συνθηκών"πως "το κύριο πρόβλημα δεν είναι να διαπιστωθεί η στιγμή που το άθροισμα των διαφόρων αντιθέσεων θα δημιουργήσει επαναστατική κατάσταση".Κι ότι γενικά η ίδια η επαναστατική κατάσταση είναι σήμερα "μια μακρόχρονη διακοπτόμενη διαδικασία"
    Έτσι ο Γκαροντί δημιούργησε μια ακόμα "θεωρία" "χωρίς όχθες".Τούτη τη φορά απέραντη έχειγίνει στον Γκαροντί η ίδια η επανάσταση.
    Η επιστημονική θεώρηση της επανάστασης, που την ανάγκη της την υπογράμμισαν πολλές φόρες ο Μαρξ, ο Ενγκελς, ο Λένιν, απαιτεί την ύπαρξη πολιτικού επιτελείου των επαναστατικών δυνάμεων και το επιτελείο αυτό είναι το κομμουνιστικό κόμμα.
   Με μια όχι και τόσο πρόσφατη επιστολή του στον Ζαν Πωλ Σαρτ, ο Γκαροντί έλεγε, οτι "το προλεταριάτο μπορεί αν δράσει σαν τάξη, μόνο ενωμένο σε δικό του πολιτικό κόμμα" και πως
"όταν ο εργάτης αρνείται την ενιαία και συνειδητή οργάνωση της τάξης του, τότε πέφτει κάτω από την επίδραση της αστικής ιδεολογίας".
   Τώρα όμως, προσπαθεί να μας  διαβεβαιώσει ότι η θεωρία να εισάγεται στις μάζες η συνείδηση έχει παλιώσει πια οριστικά, κι ότι η προετοιμασία της επαναστατικής κατάστασης μπορεί να γίνει"μόνο αν μπει τέρμα σ' αυτή την τάση να βλέπουμε αμοιβαία σχέση ανάμεσα στο αυθόρμητο και
στο συνειδητό".
     Μόνο σ' αυτή την περίπτωση, κατά την γνώμη του Γκαροντί, η επανάσταση θα οδηγήσει στη δημιουργία νέας δομής αυτοδιοικούμενου σοσιαλισμού σύμφωνα με τον Μαρξ. Όλοι οι άλλοι, αν ακούσουμε τον Γκαροντί ενεργούν όχι σύμφωνα με τον Μαρξ. Μια τέτοια μομφή είναι πολύ χαρακτηριστική , τον τελευταίο καιρό έχει γίνει το αγαπημένο επιχείρημα των θεωρητικών του αντικομμουνισμού, που κατηγορούν τους μαρξιστές ότι οι ενέργειές τους δεν είναι σύμφωνες με τον Μαρξ, αφού, ειδικότερα , δεν θάβουν το κράτος, δεν καταργούν το κομμουνιστικο κόμμα, δεν εφαρμόζουν σήμερα κιόλας την κομμουνιστική αυτοδιοίκηση.
     Ο Μαρξ ωμός μελετώντας τα μαθήματα από την Παρισινή Κομμούνα, έγραφε: "Η εργατική τάξη δεν περίμενε θαύματα από την κομμούνα...Η εργατική τάξη ξέρει ότι, για να πετύχει την απελευθέρωσή της και ταυτόχρονα να φτάσει σε κείνη την ανώτερη μορφή, προς την οποία τείνει ασυγκράτητα η σύγχρονη κοινωνία χάρη στην οικονομική της ανάπτυξη, θα χρειαστεί να αντέξει μακρόχρονιο αγώνα, να περάσει ολόκληρη σειρά ιστορικών διαδικασιών, που θα αλλάξουν τελείως και τις συνθήκες και τους ανθρώπους"
     Ολόκληρη σειρά ιστορικών διαδικασιών! Έτσι έθετε το ζήτημα ο Μαρξ. Ενώ ο Γκαροντί γκρινιάζει πως μισός αιώνας σοβιετικής εξουσίας δεν οδήγησε στο ιδανικό της αυτοδιοικούμενης ένωσης των ανθρωπων. Και δεν θέλει φυσικά, να δει ότι ο σοβιετικός λαός στη διάρκεια της μεταμορφωτικής του δραστηριότητας άλλαξε τις καταστάσεις της ζωής,ότι στη διάρκειά της κομμουνιστικής οικοδόμησης αλλάζει και τον ίδιο τον άνθρωπο, προετοιμάζοντας τον βαθμιαία για αυτοδιοιήκηση σε όλους τους τομείς της ζωής της κοινωνίας.
       Ξεσπαθώνοντας ενάντια στο κομμουνιστικο κόμμα, ο Γκαροντί θέτει το επαναστατικό κίνημα σε εξάρτηση απο τους μεμονωμένους διανοούμενους που με τη βοήθεια της ''απελευθερωμένης συνείδησης"προσπαθούν να επιβάλουν στο κίνημα διάφορα κοινωνικά μοντέλα.
       Και λίγα λόγια για το μοντέλο που κατασκεύασε ο ίδιος ο Γκαροντί . Ο συγγραφέας της "εναλλακτικής λύσης" ισχυρίζεται πως εκείνος έχει δημιουργήσει τη δική του "θεωρία" αποκρυπτογραφώντας τον αρνητισμό της σύγχρονης νεολαίας κι ανακαλύπτοντας ότι "η μειοψηφία μπορεί να σπάσει τις αλυσίδες και να ανοίξει προοπτικές, δίνοντας το σκαρίφημα του ζητούμενου μοντέλου".
      Ώστε, λοιπόν, ο Γκαροντί περιγράφει θεωρητικά εκείνο που η νεολαία το νιώθει, το δημιουργεί, αλλά δεν μπορεί να το ερμηνεύσει. Αρνούμενος όπως και ο Μαρκούζε, να δει το μέλλον σαν συνέχιση του παρελθόντος , ο συγγραφέας της "εναλλακτικής λύσης" κατασκευάζει το δικό του κοινωνικό μοντέλο κυριολεκτικά σε κενό τόπο:"Όλα περιμένουν την ανακατασκευή τους, που πρέπει
να γίνει παίρνοντας τα προβλήματα σε κείνη τη μορφή που μας τα άφησαν οι άνθρωποι βγαίνοντας από τη νεολιθική εποχή"
      Γιατί ακριβώς από τη νεολιθική εποχή; Μα γιατί απαντάει ο Γκαροντί, στα τελευταία εβδομήντα χρόνια έγιναν στην τεχνολογία τόσο μεγάλες ποιοτικές αλλαγές, που δεν είχαν γίνει στις 6000 χρόνια
που προηγήθηκαν!
      Ιδιαίτερα εντυπωσιάζεται ο Γκαροντί από τη διαφορά στις ταχύτητες. Οι ορδές του Μ. Αλεξάνδρου μετακινούνταν, όπως λογάριασε ο Γκαροντί, με την ίδια ταχύτητα που μετακινούνταν οι στρατιές του Καίσαρα ή του Ναπολέοντα. Η ατμομηχανή και τα πρώτα αεροπλάνα επιτάχυναν αυτά την κίνησή περίπου πέντε φορές. Ενώ σήμερα έχουμε υπερηχητικά αεροπλάνα, πυραύλους, συγχροφασοτρόνια.
      Αυτό ακριβώς, θεωρεί ο Γκαροντί, όσο ποτέ παλιότερα στα προηγούμενα 6000 χρόνια, έθεσε σε
αμφισβήτηση τα προβλήματα της εκκλησίας, του σχολείου, του κράτους, της οικογενείας, άλλαξε της αντίληψης για την εργασία και την ιδιοκτησία, για την πολίτικη και την ηθική , για την κουλτούρα και την τέχνη.
      Κι έτσι τα θεμελιακά πολιτικά και πνευματικά προβλήματα της ζωής μπαίνουν σε άμεση εξάρτηση από τις διαφορές της ταχύτητας της κίνησης.
       Η ιστορία, όμως, δεν είναι Φυσική. Και τηρώντας την ιστορική χρονολόγηση, δεν είναι και τόσο δύσκολο να προσδιορίσεις ότι τα προβλήματα του κράτους, της ιδιοκτησίας, της ηθικής, της τέχνης και άλλα, έστεκαν, και μάλιστα οξύτατα, μπροστά στην ανθρωπότητα, πολύ πριν εμφανιστούν οι υπερηχητικές ταχύτητες.
      Οι ιδέες για την τεχνολογία σαν την πανάκεια από όλα τα δεινά, υποστηρίζονται από πολλούς αστούς θεωρητικούς. Ο Ζ.Φ. Ρεβέλ ,για παράδειγμα, θεωρεί ότι η τεχνολογία μόνη της οφείλει να εξαφανίσει τις κοινωνικές αδικίες. Στον πολιτισμό των ηλεκτρονικών εγκεφάλων, κατά τη γνώμη του, απομένουν στην αρμοδιότητα των ανθρώπων μόνο τα πιο κοίνα, τα πιο προσιτά στην κατανόηση τους προβλήματα, που θα τα καταλαβαίνει ο καθένας , και κανένας πια δεν θα μπορεί με πρόσχημα την πολυπλοκότητα της τεχνολογίας, να σφετερίζεται την επιλογή- την όλο και πιο απλή- των σκοπών της ζωής.
      Κι αφού ειν' έτσι τότε την προνομιούχα θέση της τεχνοκρατίας θα μπορούν να την πιάσουν όλοι. Μήπως αυτό δεν είναι αυτοδιοίκηση; Πολύ εύστοχα παρατήρησε μ' αυτή την ευκαιρία ο Γάλλος κοινωνιολόγος Αλφρεντ Σοβί :Όταν κανένας έχει προβλήματα με την βρύση του, φωνάζει τον υδραυλικό, σαν τον πιάσει συνάχι, πάει στο γιατρό. Όταν όμως πρόκειται για ηλεκτρονικοί τεχνολογία όλα γίνονται εξαιρετικά απλά. Οι ηλεκτρονικοί εγκέφαλοι βαφτίζονται καθολικά κατσαβίδια για τη λύση όλων των κοινωνικών προβλημάτων.
      Αιχμάλωτος σε ένα τέτοιο σχήμα βρίσκεται και ο Γκαροντί. Κατά τη γνώμη του, "Αντίθετα από την μηχανή του 19ου αιώνα, που έδωσε στον άνθρωπο το ρόλο του υπηρέτη και του μέσου για την εξυπηρέτησή της, η μηχανη του 20ου αιώνα μπορεί να ελευθερώσει τον άνθρωπο από όλα τα καθήκοντα που δεν αφορούν προβλήματα επιλογής των σκοπών".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου