Το παράδοξο με τον ηθοποιό - Ντιντερό

Καμποτίνος, σαλτιμπάγκος, διασκεδαστής ισχυρών και ταπεινών, περιπλανώμενος ανά τις αυλές και τις πανηγύρεις, ο θεατρίνος του παταριού ξαναγίνεται ηθοποιός, αφού η νέα σκηνή, η σκηνή του αστικού δράματος, διεκδικεί, κατ' αναλογίαν προς την αρχαία, μια σκοπιμότητα έξω από τον εαυτό της, μια καθολικότητα· ο ηθοποιός πολιτογραφείται εκ νέου χάρη στους νέους πρωταγωνιστές της ιστορίας, αυτούς που θα εισβάλλουν θριαμβευτικά στο προσκήνιο δέκα χρόνια μετά τη σύνταξη του Παραδόξου... και πέντε μετά το θάνατο του συγγραφέα του· τόσο απέχουμε από το 1789.» (από τον πρόλογο τον Βασίλη Παχαβασιλείου)

«...Είναι ένα ωραίο παράδοξο. Ισχυρίζομαι ότι η ευαισθησία κάνει τους ηθοποιούς μέτριους, η άκρα ευαισθησία τους κάνει βραδύνοες, ενώ η ψυχρή αίσθηση και το μυαλό τους κάνουν υπέροχους.»
από επιστολή του Ντιντερό στον Γκριμ,
14 Νοεμβρίου 1769

download